Neem & Tuyến trùng gây hại

I/ Tuyến trùng - Kẻ thù giấu mặt

1. Tuyến trùng là gì?

      Tuyến trùng là động vật không xương sống, thuộc ngành giun tròn. Kích thước cơ thể tuyến trùng rất nhỏ, nhỏ hơn 1 mm chỉ quan sát được dưới kính hiển vi. Lần đầu tiên tuyến trùng được phát hiện và mô tả vào năm 1745 bởi nhà khoa học F. Needham, khi ông quan sát hạt lúa mì biến dạng dưới kính hiển vì và thấy những sinh vật như giun đang hoạt động ở những vị trí biến dạng của hạt lúa. Tuyến trùng lần đầu tiên được định danh thuộc loài Anguina tritici.

  https://phanbondientrang.vn/cong-nghe/tong-quan-ve-tuyen-trung-tren-thuc-vat-389.htm

2. Tuyến trùng gây hại như thế nào cho cây trồng?

       Nhóm tuyến trùng ký sinh ở thực vật rất đa dạng về loài và hình dáng bên ngoài. Tùy thuộc vào hình thức ký sinh và tùy loại cây trồng khác nhau sẽ có loài đặc trưngkhác nhau. Tuy nhiên, dù là hình thức ký sinh khác nhau, giới tính khác nhau hay ký sinh trên mỗi loại cây trồng khác nhau đi nữa thì một khi là tuyến trùng ký sinh thực vật nhất thiết phải có bộ phận đặc trưng hỗ trợ cho việc ký sinh. Bộ phận này là không thể thiếu ở bất kỳ tuyến trùng ký sinh thực vật nào, đó là KIM HÚT (hay còn gọi là stylet).

https://phanbondientrang.vn/cong-nghe/tong-quan-ve-tuyen-trung-tren-thuc-vat-389.htm

                                                                               Hình ảnh kim hút của tuyến trùng 

  3. Kim hút:

        Độ dài của kim hút tùy thuộc vào loài và hình thức ký sinh sẽ thay đổi. Tuy nhiên, chức năng chính của kim hút ở mỗi loài là hỗ trợ cho tuyến trùng chích hút nước và chất dinh dưỡng của cây.

 - Ở tuyến trùng nội ký sinh, khi dùng kim chích vào rễ cây sẽ tạo ra 1 lỗ hổng lớn để tuyến trùng dễ dàng chui vào bên trong và sau đó chích hút những tế bào rễ xung quanh nơi tuyến trùng đang trú ngụ.

 - Ở tuyến trùng ngoại ký sinh, kim chích hút làm nhiệm vụ đâm vào bên trong rễ để rút nước và chất dinh dưỡng ra ngoài. Sau khi tuyến trùng dùng kim hút chích vào rễ của cây sẽ làm cây vàng lá, yếu ớt và không thể phát triển bình thường được do bị mất nước và chất dinh dưỡng. Ngoài ra, tuyến trùng nội ký sinh còn làm cho rễ cây sưng u, thậm chí đẻ trứng vào bên trong rễ để sinh sôi nảy nở từ bên trong.

       Khi tuyến trùng sử dụng kim chích hút sẽ làm tổn thương bộ rễ của cây, tạo ra nhiều vết thương do bị kim chích trên rễ dẫn đến việc nấm và vi khuẩn gây bệnh cơ hội khác dễ dàng xâm nhập, tấn công cây trồng.

II. KHẢO SÁT MẬT SỐ TUYẾN TRÙNG

       Để hiểu rõ hơn về tác hại và các loại tuyến trùng. Phòng nghiên cứu và phát triển (R&D) công ty ĐIỀN TRANG đã tiến hành khảo sát mật số tuyến trùng trên những vùng đất trồng các loại cây khác nhau ở các khu vực miền Tây và Đông Nam Bộ. Mật số tuyến trùng được khảo sát bằng phương pháp khay Whitehead. Các mẫu đất thu thập được phân thành 2 nhóm: vườn xanh tốt không có biểu hiện bệnh và nhóm vườn cây có biểu hiện bệnh. Kết quả cho thấy hầu hết các vùng lấy mẫu đều có mật số tuyến trùng cao đáng kể trên các vườn cây có dấu hiệu

bệnh. Đăc biệt mật số tuyến trùng rất cao (>1000tt/100g đất)  các vùng trồng tiêu Bình Phước, Bà Rịa Vũng Tàu và vùng trồng cây ăn trái Bình Thuận (Thanh long), Bến tre (bưởi).

Bảng 1. Mật số tuyến trùng khảo sát tại một số khu vực trồng các loại cây khác nhau (số con/100g đất)

Bảng số liệu cho thấy mật số tuyến trùng hiện nay trong đất rất đáng báo động và cần có biện pháp kiểm soát những kẻ thù giấu mặt này

      Từ những kết quả khảo sát trên, vấn đề cấp thiết hiện nay là làm cách nào để kiểm soát và khống chế mật số tuyến trùng trong đất luôn ở mức thấp nhất có thể để an toàn cho cây trồng. Một trong những ứng dụng sinh học hiệu quả cao và an toàn đó chính là Neem.

       Neem chứa hoạt chất sinh học được nhiều nước trên thế giới nghiên cứu và ứng dụng rộng rãi trong  việc kiểm soát tuyến trùng hiệu quả. Tuy nhiên, ở Việt Nam hiện nay ứng dụng về Neem chưa nhiều vì chúng ta chưa có nhiều chế phẩm từ Neem. Vậy Neem là gì và tại sao lại có hiệu quả kiểm soát tuyến trùng?

III. NEEM - GIẢI PHÁP SINH HỌC MỚI CHO VIỆC KIỂM SOÁT TUYẾN TRÙNG:

1. Khái niệm:

       Neem được A..Juss miêu tả đầu tiên năm 1830. Đây là một loại cây thân gỗ, 

thường được trồng ở những vùng nhiệt đới và bán nhiệt đới. Neem có tên khoa học là Azadirachta indica. Ở Việt Nam, Neem được biết tới với tên gọi khác như Xoan Ấn Độ, Xoan chịu hạn hay Sầu đâu Ấn. Với tên gọi nào thì cũng phải gắn liền với nguồn gốc của Neem là xuất phát từ Ấn Độ, bởi vì xuất xứ quy định đến chất lượng giống, và giống quyết định đến thành phần các chất có trong Neem được khai thác ứng dụng trong nông nghiệp.

 2. Đặc tính quan trọng của Neem:

     -  Neem là cây thân gỗ có tốc độ phát triển nhanh, thường có chiều cao đạt tới 20m. Đây là loài cây có phổ thích nghi rộng, chịu hạn tốt và có khả năng phát triển mạnh trên những vùng đất khô hạn, nghèo chất dinh dưỡng.

    - Trong các bộ phận của cây Neem có chứa rất nhiều hợp chất hóa học khác nhau. Trong số vài ngàn thành phần hóa học của Neem người ta quan tâm nghiên cứu nhiều nhất là Azadirachtin, Salanin và Nimbin. Vì đây là những hợp chất ứng dụng trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt có hiệu quả nông nghiệp trong việc phòng trừ và kiểm soát tuyến trùng – tác nhân gây bệnh khó kiểm soát.

Azadirachtin, Salanin và Nimbin được tìm thấy ở tất cả các bộ phận của cây Neem nhưng hàm lượng cao nhất là trong dầu Neem, thành phần được lấy từ nhân của hạt Neem.

 3. Ứng dụng của Neem:

-  Nguồn hữu cơ: người ta có thể sử dụng bã Neem để ủ thành phân bón hữu cơ, cung cấp hàm lượng hữu cơ cao và một số khoáng chất cho cây trồng.

-  Phòng trừ và kiểm soát được nhiều loại côn trùng gây hại: theo nhiều nghiên cứu cho thấy Neem ức chế trên 600 loài côn trùng gây hại (theo Adam Teaser). Do đó:

• Người ta thường dùng bột Neem trong việc bảo quản nông sản
• Sử dụng tinh dầu Neem để kiểm soát các côn trùng gây hại cây trồng

-  Phòng ngừa nấm gây bệnh cây trồng

-  Kiểm soát tuyến trùng:  Đặc biệt, nhiều nghiên cứu trong và ngoài nước cho thấy hiệu quả kiểm soát tuyến trùng của Neem là trên 70% bởi một số cơ chế sau:

• Làm cho trứng của tuyến trùng không nở được.
• Con non khi tiếp xúc với Neem sẽ dẫn tới tình trạng chán ăn, ức chế quá trình phát triển và gây loạn giới tính.
• Con trưởng thành: mất khả năng giao phối, ức chế khả năng đẻ trứng.

Từ đó cho thấy hiệu quả kiểm soát của Neem đối với tuyến trùng rất cao, mở ra giải pháp tối ưu cho việc phòng ngừa tuyến trùng khi sử dụng các sản phẩm nông nghiệp chứa Neem.

IV. HIỆU QUẢ PHÂN HỮU CƠ ĐIỀN TRANG NEEM:

       Điền Trang đã tiến hành khảo sát hiệu quả kiểm soát tuyến trùng của Điền Trang Neem  

trên một số vườn trồng tiêu Bà Rịa Vũng Tàu, kết quả sau 3 lần bón, mật số tuyến trùng giảm 70%.

 Với những hiệu quả tích cực và mang lại nhiều lợi ích cho cây trồng của Neem, công ty Điền Trang đã quyết định đưa vào sản xuất sản phẩm Phân bón hữu cơ vi sinh Điền Trang Neem, sự kết hợp hoàn hảo giữa Neem và nấm có ích TRICHODERMA nhằm mang lại cho nền nông nghiệp hữu cơ xanh - sạch một hướng đi mới với những ứng dụng sinh học để bảo vệ cây trồng khỏi sự tấn công của tuyến trùng (Nematode) phá hại và những mầm bệnh từ vi nấm. Ngoài ra, sản phẩm Điền Trang Neem còn chứa dinh dưỡng hữu cơ cho cây trồng, giúp cây trồng phát triển bền vững và chống chịu tốt với các tác nhân gây bệnh khác.

 Điền Trang Neem là sự đột phá trong quản lý bệnh hại bằng việc kết hợp ứng dụng hoạt chất sinh học Azadichtin của Neem với nấm Trichoderma.  

Điền Trang Neem sẽ đồng hành cùng nông dân canh tác nông nghiệp hữu cơ bền vững, giúp bà con nông dân thu hoạch sản phẩm chất lượng cao - giá tốt.

Kết luận:

     Tuyến trùng là một trong kẻ thù gây hại giấu mặt trên các loại cây trồng, nguy cơ phát triển nhanh nhưng kích thước lại nhỏ, triệu chứng biểu hiện bệnh chậm nên rất khó nhận biết trong thời gian đầu. Do đó, giải pháp tốt nhất là nên kiểm soát và phòng ngừa ngay từ đầu.

     Neem đã và đang được áp dụng rộng rãi trên thế giới nhưng còn khá mới mẻ ở Việt Nam.Với hiệu quả vượt trội trong việc kiểm soát tuyến trùng, Neem cần được áp dụng rộng rãi và phát triển diện rộng trong canh tác nông nghiêp hữu cơ tại Việt nam trong tương lai gần.

     Điền Trang Neem là một trong những ứng dụng sinh học phòng ngừa và kiểm soát hiệu quả tuyến trùng gây hại cây trồng, an toàn với người sử dụng.

KS Phan Thị Phương Thủy - Phòng R&D công ty TNHH Điền Trang

Tài liệu tham khảo:

http://text.123doc.org/document/2698668-tinh-hinh-nghien-cuu-cay-neem-o-viet-nam.htm

http://www.plasmaneem.com/neemoil-organic-nematicide.html

http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0261219407001056

http://scialert.net/fulltext/?doi=ppj.2003.161.168&org=11